Achtergrond Leerlingmonitor

Vraag het de leerlingen zelf

De leerlingen van groep 5 t/m 8 vullen zelf een vragenlijst in waarin zij aangeven hoe zij over de situatie op school denken, hoe hun sociale positie in de groep is en hoe het met hen gaat. Het invullen van de vragenlijst doen leerlingen zelfstandig en duurt ongeveer 15 minuten. Zij beantwoorden vragen over onderwerpen als welbevinden, veiligheid op school en pesten. Daarnaast beantwoorden ze zogenaamde nominatievragen. Deze vragen gaan over de sociale relaties in de klas. Wie zijn hun beste vrienden, wie vinden ze niet leuk en wie is er populair of een goede leider.

Het Kennis- & expertisecentrum sociale veiligheid en groepsvorming (KSVG) is van mening dat deze informatie bevraagd moet worden bij de leerlingen zelf; zij weten het beste hoe het met hen gaat en hoe zij de sfeer op school ervaren. Uit onderzoek blijkt dat leerkrachten vaak geen goed beeld hebben van hun klas en niet in staat zijn om pesten te signaleren. Daarom is het van belang de leerlingen zelf te bevragen.

Rapportage voor de leerkracht en bestuur

Het KSVG maakt een rapport van iedere groep voor de leerkracht en een schoolrapport voor directie en bestuur. In het groepsrapport worden alle antwoorden van de leerlingen op groepsniveau gerapporteerd en worden er ook individuele leerlingen uitgelicht als zij opvallend goed of juist slecht scoren. De leerkracht heeft dankzij dit rapport meer inzicht in het welbevinden van de groep als geheel én van individuele leerlingen. Naast deze rapportage krijgen leerkrachten ook twee interactieve sociogrammen waarin de sociale relaties van leerlingen grafisch worden weergegeven. Dit helpt leerkrachten om de groep beter te doorzien. Zo kunnen gerichte acties ondernomen worden om er voor iedereen een fijne school van te maken en pesten te voorkomen en op te lossen. In het schoolrapport wordt de ontwikkeling van pestgedrag en welbevinden over de tijd weergegeven. Zodra de school meerdere metingen heeft uitgevoerd komt dit rapport beschikbaar. Directie en bestuur kunnen zo het effect  van het beleid op het pestgedrag en welbevinden van leerlingen toetsen.

Inspectieproof

De Leerlingmonitor is goedgekeurd door de Inspectie van het Onderwijs voor het meten van de sociale veiligheid op school. De Inspectie geeft aan dat deze monitor de enige monitor in Nederland is die zoveel sturingsinformatie geeft. Daar zijn we trots op. Goede informatie over sociale veiligheid is immers heel belangrijk voor het opstellen, voeren en toetsen van beleid op dat gebied. Uiteraard kunnen wij de gegevens uit de vragenlijst delen met de Inspectie zodat de school daar geen werk van heeft. U zorgt ervoor dat de vragenlijsten afgenomen worden, wij regelen de rest!

Achtergrond en samenwerkingspartners

In de Leerlingmonitor is de vragenlijst Veilig op School geïntegreerd die gebruikt is in het onderzoek Wat Werkt Tegen Pesten dat is uitgevoerd door de Erasmus Universiteit Rotterdam, Radboud Universiteit Nijmegen, Universiteit Utrecht, Rijksuniversiteit Groningen, Trimbos Instituut. Deze vragenlijst heeft het KSVG aangevuld met nominatievragen en vragen over risicolocaties.

De vragenlijst die Kennis- & expertisecentrum sociale veiligheid en groepsvorming gebruikt is genormeerd en gestandaardiseerd. De normen zijn gebaseerd op data afkomstig van het onderzoek Wat Werkt Tegen Pesten, de GGD Amsterdam en KiVa. Deze normen zullen iedere twee jaar herzien worden.